📘 Da Pashto Smerana – A Groundbreaking Study of Numerals and Mathematical Thought in Pashto

By Dr. Iqbal Fana

“Da Pashto Smerana, Hindsay aw Adaad” (Pashto Numerals, Geometry, and Numbers) is a trailblazing research work by Dr. Iqbal Fana, published in 2023. It is the first in-depth scholarly attempt to explore the history, structure, and symbolism of numerals and counting systems within the Pashto linguistic and cultural context.

This book investigates:

• The evolution of numeric systems in Pashto

• Historical influences such as Arabic, Indian, and Persian systems

• The origin and usage of Pashto terms for numbers and shapes

• The conceptual and phonetic patterns of counting

• The symbolism of numbers in Pashto thought, literature, and oral traditions

Fana’s interdisciplinary approach combines linguistics, history, mathematics, and cultural studies, making this a landmark contribution to Pashto philology and ethno-mathematics. It not only fills a long-standing gap in Pashto scholarship but also opens new doors for further academic exploration.

“د پښتو شمېرنه، هندسې او اعداد” د ډاکټر اقبال فنا يو بې‌ساری تحقيقي اثر دی چې په ۲۰۲۳م کال کې چاپ شوی دی. دا کتاب د پښتو ژبې او کلتور په رڼا کې د شمېرو، هندسې او عددي نظام ژور او علمي بحث وړاندې کوي.

📌 اصلي موضوعات:

• د پښتو شمېرو تاريخي تسلسل او وده

• د عددونو له پاره استعمالېدونکې اصطلاحات

• د صفر، اعشاري نظام او “حروف الغبار” تاريخ

• د هند، فارس او عربو عددي اثرات

• د عددي مفاهيمو ژبنی، ګرامري او سيمبوليک تحليل

• د عددونو د ليکلو، تلفظ او ګرامر اصول

دا اثر يوازې يو رياضي‌محور کتاب نه دی، بلکې د پښتني فکري تاريخ، ژبپوهنې او فرهنګي ارزښتونو يو تحقيقي تسلسل هم وړاندې کوي. د عددي ژبې د استعمال په حواله دا کتاب د پښتو ګرامر، روايت او فرهنګي شعور يوه نوې څانګه خلاصوي.

🏅 علمي ارزونه:

ادبي او تحقيقي حلقې دا اثر د پښتو ژبې په تاريخ کې د نوموتي، نوښتګر او فکري زيار يوه بې‌ساري بېلګه بولي. دا کتاب د هغو موضوعاتو علمي درک وړاندې کوي چې تر دې دمه ډېرو څېړونکو نه دي لمس کړي.